PHP Dili
PHP bir Script dilidir; PHP ile yazdığınız "programlar" birer düzyazı dosyasıdır. Dil ögelerini ayrıntılı olarak ele almadan önce bir iki yazım kuralından söz edelim.
PHP yorumlayıcısı, bu "programı" çalıştırabilmek için dosyanın içinde PHP komutlarını arar. PHP komutları birinci bölümde gördüğümüz gibi iki şekilde yazılabilir:
1. <?PHP .... ?>
2. <? .... ?>
Bunlara PHP komut ayracı denir; birinci türü uzun veya standart ayraç sayılır; ikincisine ike "kısa ayraç" denir. PHP yorumlayıcısının kısa ayraç kullanmasını istemiyorsak, PHP.ini dosyasındaki, short_open_tag = On: satırını short_open_tag = Off; yapmak yeter. Bununla birlikte uzun vadede, PHP programlarınızda HTML yerine XML kullanmak istiyorsanız, şimdiden elinizi uzun ayraca alıştırmanız yerinde olur; çünkü XML etiketleri "<?xml" şeklinde başlar ve "?>" şeklinde biter.
ASP ile çalışan Web programcıları "<?" ve ?>" yerine sık sık "<%" ve "%>" yazarlar! PHP dilini gelişterinler., çok yaygın olan bu hatanın PHP programlarının çalışmasına engel olmasını önlemek için bize bir kolaylık sağlıyorlar. Eğer ASP ile çalışan ve daha sonra PHP'ye geçen bir programcı iseniz, PHP.ini dosyasını açarak, asp_tags = Off; satırını short_open_tag = On; yapabilirsiniz. Şimdi artık rahatça ASP ayracını PHP yazmak için kullanabilirsiniz!
PHP komutlarınızı daha uzun olmakla birlikte <SCRIPT> etiketiyle de kullanabilirsiniz. Yukarıdaki örnekte oluşturduğumuz merhaba.PHP'yi açın ve şu şekilde değiştirerek, merhaba2.PHP adıyla kaydedin:
<HTML>
<SCRIPT LANGUAGE="PHP">
print ("Merhaba Dünya!");
</SCRIPT>
</HTML>
Web sunucusunda bu programı açarsanız, aynı sonucu aldığınızı göreceksiniz. Burada bir yanlış anlamaya yol açmayalım. Javascript veya VBScript gibi HTML kodlarının içine gömdüğümüz ve HTML sayfasının içinde, Web ziyaretçimizin bilgisayarına gönderilen ve orada (istemci-tarafından) icra edilen ve yine aynı şekilde SCRIPT> etiketi içine koyduğumuz Script kodları ile burada <SCRIPT> etiketi ile ifad eettiğimiz PHP kodlarının icra yerini karıştırmayalım. PHP, nasıl bir ayraç ve etiket ile yazarsak yazalım, daima sunucuda çalıştırılar ve ziyaretçiye asla PHP kodları gösterillmez. merhaba2.PHP'nin çalıştığı Browser'da kaynağı görüntülersek, istemciye gelen kodların saf-ve-temiz HTML olduğunu göreceğiz.
PHP kodlarımız, oluşturulmasını istediğimiz sayfanın HTML kodları ile tabir yerinde ise içiçe yazılır. Bunun bir örneği olarak yukarıdaki dosyayı şöyle değiştirerek, merhaba3.adıyla kaydedin:
<HTML>
<HEAD>
<TITLE>PHP ile Merhaba</TITLE>
</HEAD>
<BODY>
<CENTER>
<B>
<H1>
<?PHP
print "Merhaba Dünya!";
?>
</H1>
</B>
</CENTER>
</BODY>
</HTML>
Sayfamızın görüntüsünde hiç bir değişiklik olmamakla birlikte, Browser'a giden HTML kodları önemli ölçüde değişmiş olacaktır.
Gerçi burada henüz ihtiyacımız yok; çünkü bir bakışta yazdığımız kodun marifetini anlayabiliyoruz; ama ciddî PHP programcılığına başladığımız zaman, hangi satırda neye niyet ettiğimi anlamamız daima mümkün olmayabilir. Biz kendi programımızı satır satır ezberlesek bile, işbirliği yaptığımız diğer Web programcılarının programımızı anlamalarını sağlamamız gerekir. Bunu, yorum satırları ile yapabiliriz. PHP ayraçları içinde iki türlü yorum bulunabilir: Çok-satırlı yorumlar ve tek satırlı yorumlar. Birinci grubu, başına "/*" ve sonuna "*/* işaretleri koyarak, ikinci grubu ise sadece başına *//* işareti koyarak belirtiriz:
<HTML>
<!- - Bu satır HTML'in yorum satırı
Buraya istediğimiz kadar yorum yazabiliriz..
Browser bu satırları dikkate almaz - - >
<HEAD>
<TITLE>PHP ile Merhaba</TITLE>
</HEAD>
<BODY>
<CENTER>
<B>
<H1>
<?PHP
/*
Bu satır da PHP'nin çok-satırlı yorum bölümü..
Bunu da PHP yorumcusu asla dikkate almaz
Buraya istediğimiz kadar yorum yazabiliriz.
*/
print "Merhaba Dünya!";
// Bu ise PHP'nin tek satırlı yorum bölümü
// Bu satırları da PHP yorumcusu dikkate almayacaktır.
?>
</H1>
</B>
</CENTER>
</BODY>
</HTML>
PHP'rir bir diğer yorum işareti ise # (Diyez) işaretidir. Bu işaretin başında olrduğu satır da PHP tarafından dikkate alınmaz:
<?PHP
# Bu satır PHP'nin çok-satırlı yorum bölümü..
# Bunu da PHP yorumcusu asla dikkate almaz
# Buraya istediğimiz kadar yorum yazabiliriz.
print "Merhaba Dünya!";
?>
Diyez ile yorum haline getirdiğimiz satırların sonuna başka işaret koymaya gerek yoktur.
